Ճգնաժամ հասկացությունը
-հեղաշրջում, անցումային վիճակ, ճեղք, իրավիճակ, որի դեպքում նպատակներին հասնելու համար գոյություն ունեցող բոլոր միջոցները դառնում են անբավարար, որի արդյունքում առաջանում են անկանխատեսելի իրավիճակներ։ Ճգնաժամը ի հայտ է բերում թաքնված հակասություններ և անհամաչափություններ։ Ճգնաժամի փայլուն օրինակ է հեղափոխությունը։ Կարող է դիտվել որպես ֆենոմեն (անիրական մի բան), տնտեսական գործոն (գործունեության պայման), քաղաքական, սոցիոլոգիական, տնտեսական կատեգորիա։
Տնտեսական ճգնաժամ
Տնտեսական ճգնաժամ առաջանում է, երբ խախտվում է ապրանքների և ծառայությունների առաջարկի և պահանջարկի հավասարակշռությունը։ Մրցակցության վրա հիմնված տնտեսության դեպքում արդյունավետ սեփականատերերի զանգվածային ընտրություն է կատարվում։ Ճգնաժամը կարող է նորացնել գաղափարական, քաղաքական պայմանները և այլն։
Ճգնաժամի տեսակները
- որպես գործողության արդյունք տեղի է ունենում վնաս,
- նախորդ մոդելի գործողության անհնարին շարունակությունը,
- հետաձգվում է որոշման ընդունումը,
- առաջանում է թարմացնելու հնարավորույթուն։
Սոցիալական ճգնաժամ
Սոցիալական ճգնաժամը սոցիալական հարաբերությունների ճգնաժամ է: Քաղաքական ճգնաժամի էությունն այն է, որ իշխանությունները չեն կարողանում կառավարել: Հոգեբանական ճգնաժամը հասարակության մեջ անորոշության և վախի վիճակ է, որի արդյունքում հասարակական գիտակցության ռացիոնալության մակարդակի նվազում:
Մշակութային ճգնաժամ
հայեցակարգ, որը ֆիքսում է իրավիճակը, որն առաջացել է մշակույթի միջև եղած անջրպետի հետ `իր բոլոր ինստիտուտներով,կառույցներով և սոցիալական կյանքի կտրուկ փոփոխված պայմաններով: Մշակութային արժեքների էներգիան չորանում է, ստեղծագործական ոգին թողնում է այն մշակույթը, որն ի վիճակի չէ բավարարել հասարակության հոգևոր սովը:
Ներքաղաքական ճգնաժամ
Ներքաղաքական ճգնաժամը պետության մեջ ստեղծված իրավիճակն է, որը զարգացել է քաղաքական ուժերի (կուսակցությունների) միջև համաձայնեցված գործողությունների անհնարինության պատճառով, ինչը հանգեցնում է բոլոր օրենսդրական գործընթացների բարդացմանը և պետական իշխանության թուլացմանը:
Էդմոնդ Պողոսյան 