311.Բառակապակցություններ կազմիր հարցոմ արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով։

Հնարավորությու ունենալ ինչի սովորելու,հանգստանալու:

Հնարավորություն ընձեռել (տալ) ինչի՝ հանգիստի,գործելու:

Նպատակ ունեալ ինչի՝ ուսման,աշխատանքի:

Վարժ.312

Հին Բաբելոնի հարստությունն ու պերճությունը դեպի իրենց էին համակրում ճամփորդներին: Նրանք գալիս էին իրենց աչքերով տեսնելու քաղաքի հիասքանչ պարիսպները, որոնց վրայով մի քանի կառք կարող էր կողք-կողքի ընթանալ:
Սակայն ճամփորդներին ամենից ավելի համակրում էր Նաբուգոդոնոսոր թագավորի հրաշագեղ պալատը: Պալատի կողքին վեր էր խոյանում, հրաշագեղ մի շինություն կախովի այգիները: Թագավորը դրանք արարել էր իր սիրելի կնոջ համար: Թագուհին մեդացի էր՝ իր հայրենիքի զմրուխտ լեռներին ու անտառներին սովոր: Տոթ ու անտառազուրկ Բաբելոնում կարոտում էր Մեդիայի լեռնային անտառների զովին ու հովանուն: Կնոջ տխրությունը մեղմացնելու համար համար Նաբուգոդոնոսորը որոշեց նրան կարծես լեռներից բերված ամբողջ մի օազիս ընծայել: Եվ կամարակապ չորս հարկերից բաղկացած լայն աշտարակի վրա ստեղծվեցին նշանավոր կախովի պարտեզները: Հասարակ մահկանացուների համար պարտեզները մտնելը գրեթե անհնարին էր. չէ՞ որ դրանք արքայական պալատի բարձր պարիսպների ետևում էին, իսկ մուտքը պահպանում էր սոսկալի պահակախումբը:
Այդպիսի պարտեզներ ամբողջ աշխարհում ոչ մի տեղ չեն եղել, դրանք հիսքանչ էին մտածված և հեքիաթային գեղեցկություն ունեին. իզուր չէ, որ ներառվել էին աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը:

Վարժ.313

Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից:
• Աղջկա մի ժպիտը գերեց սիրտը:

Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել:
• Ծառի տակ ինչ-որ մեկը գանձ է թաղել:

Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց:
• Անձրևն ու քամին քարը մաշել և հարթեցրել էին:

Արտերը խանձվել էին բարկ արևից:
• Բարկ արևը խանձել էին արտերը:

Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից:
• Քարտը լրացնում էին միայն չափահաս քաղաքացիները:

Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից:
• Իտալական դատարանի կողմից նրան ազատզրկման են դատապարտել և տուգանել են :

Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից ու նրանց հետ հավասար աշխատեց:
• Ընկերները նրան տղամարդ համարեցին և նրա հետ հավասար աշխատեցին:

Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգով:
• Ալիքների ու քամու երգը դույթել էր:

Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:
• Հետաքրքրասերների մեծ խումբը շրջապատել էր աղջկան:

Ընկերս համերգի է հրավիրված:
• Ընկերոջս համերգի են հրավիրել:

Վերջապես խոսքը տրվում է օրվա հերոսին:
• Վերջապես խոսքը տվեցին օրվա հերոսին:

Վարժ.315

Հեռագիրը՝պետք է հասցնեին տիրոջը, բերել էին գիշերը:
Ծաղիկը՝ գեղեցիկ ու գունազարդ, դաշտում կարծես միակն էր:
Աշունը շուկան լցրել է մրգերով՝ անուշահոտ և քաղցրահամ։
Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը՝ ծովի նման։
Մի ժպիտ՝ հիմար ու անմեղ, թառել էր դեմքին:

Վարժ.314

ա) փառապանծ, հենակմախք, հեռախոս, ռազմակոչ, կիսաշրջանաձև։
Կիսաշրջանաձև բառը տարբերվում է, որ ունի երեք արմատ, իսկ մնացած բառերը երկու արմատ։

բ) Սեղմաժպիտ, կարմրազգեստ, կարմրախայտ, խավարասեր,իսկույնևեթ:
Իսկույնևեթ բառը տարբերվում է,որ իր հոդակապը և-ն է, իսկ մյուս բառերում միայն ա հոդակապ է։

գ) Մանկություն, գրավիչ, հերարձակ, գրական, քննություն։
Հերարձակ միակ բառն է,որ ունի երկու արմատ առանց ածանցի, մնացած բառերը ածանցավոր է

Հայոց լեզու,Գործնական աշխատանք (305-310)

Առաջադրանք 305.

Մի մարդ իրեն անհաջողակ էր համարում եւ մտածում էր, որ ինքը ինչ էլ անի ամբողջ կյանքում նույնն էր մնալու։ Ամեն ինչ փորձում էր անել ու հասցնել, սակայն ոչինչ չէր ստացվում։ Նա անընդհատ շտապում էր, այդ իսկ պատճառով նա միշտ կոնֆլիկտի մեջ էր լինում իր կնոջ ու երեխաների հետ։ Մի օրը հերթական վեճից հետո տղամարդը դուրս եկավ տնից։ Նա նյարդայնացած էր շատ ու կրկին շտապում էր։ Հանկարծ ճանապարհին նա տեսավ մի լավ ու կոկիկ հագնված մի ծերունու։ Ծերունին տղամարդուն առաջարկեց լավ աշխատանք, տուն։ Մի պահ տղամարդու շտապողականությունը անցավ եւ ամեն ինչ ընկավ իր տեղը։ Ծերունին խորհուրդ տվեց տղամարդուն, վերացնել իր մեջ շտապողականությունը։ Անցան տարիներ, ծերունին արդեն մահացել էր, իսկ տղամարդը հարստացել էր ու վայելում էր իր ծերությունը։ Տղամարդը խորհում էր այն մասին, թե ինչու էր այդ ժամանակ այդպես շտապում։ Հիմա նա հասկացել է, ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ:

Առաջադրանք 306.

Վաղուց ի վեր դելֆիներից, հեքիաթներ և զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում:
Հունական լեգենդի մի դելֆին է,որն ամեն օր մի տղայի տանում էր դպրոց ու հետ բերում ծովածոց:
Նոր Զելանդիայի Ծովակալության ծովածոցում՝ անունը Պրուս Ջեկ, մի դելֆին երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր նավերին, և նրա պատպանությունը հատուկ օրենքով էր մշակված:
Առաջադրանք 307.

Թանգարանում հնագույն գործիքներ են պահվում:Այդ դամբարանից գիտության հայտնի ամենահին գործիքները գտան:
Դժվարագույն խնդիր են տվել ինձ: Գրքի ամենադժվար խնդիրը սա էր:
Փոքրագույն ձկներ են լողում իմ ակվարիումում:Իմ ակվարիումի ամենափոքր ձուկն է սա:
Առաջադրանք 308.

Հեռվից երևում էին քաղաքի տները:
Բանսաստեղծության տները շատ երկար էին:
Առաջադրանք 309.

Ընկերդ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
Որսս իմ ոտքով եկավ:
Այսինքն՝ծովափի բնակիչներս,ծովից ենք հանում մեր սնունդմ ու հարստությունը
Ամենաուժեղ մարզիկդ հաղթանակով պիտի գաս:
Ծեր որսորդս կյանքում շատ բան եմ տեսել:
Շնորհալի տղաներդխոսքներս դեռ չեք ասել:
Սիրտդ քար է, քար:
Ձեռքներդ ինկնողին պրծում չկա:
Առաջադրանք 310.

Թանգարանի սրահներից բոլորում ցուցադրվող վաթսունական առարկա կա:
Դպրոցի ամեն միդասարանում տասվեց սեղան է դրված:
Յուրաքանչյուր մի երամում տասնհինգական կռունկ է:
Այստեղ ամեն մի գետ երեքական վտակ ունի:

Տեսանյութերի խմբագիրը, որպես կանոն, ներառում է վիդեո հետ աշխատելու համար խմբագրման լուծումների թերթիկ: Այս պարագայում սա հայտում կատարված բոլոր պարամետրերի և փոփոխությունների ընդհանուրությունն է, որոնք ձայնագրվում են նախագծի առանձին ֆայլում: Խմբագրման լուծումների ցանկը պահպանում է խմբագրման ընթացքում օգտագործված բոլոր մեդիա ֆայլերի ցուցակը, պատրաստի հոլովակում դրանց նվագարկման հաջորդականության վերաբերյալ տվյալները, խմբագրման շրջանակների մեկնարկի և վերջի կետերը, ինչպես նաև աղբյուրի վիդեո և ձայնային ֆայլերի բոլոր փոփոխությունները: Հետագա տեղադրման համար կարող է բացվել տեղադրման լուծումների պատրաստի թերթ, մինչդեռ նախկինում օգտագործված բոլոր մեդիա ֆայլերը պետք է հասանելի լինեն նախագծում պահպանված ուղիների հղումների միջոցով: Հակառակ դեպքում, հայտը կհաղորդի որոշակի ֆայլ գտնելու անհնարինության մասին: Որոշ ծրագրերում հնարավոր է ուղղակիորեն պահպանել բոլոր աղբյուրի ֆայլերը մի նախագծում, որի դեպքում հարկ չկա անհանգստանալ իրենց տեղերում պահելու մասին, սակայն բոլոր ֆայլերը պատճենելը կարող է պահանջել սկավառակի լրացուցիչ տեղ:

Լրատվամիջոցների վերահսկիչի մոնտաժը կինոյում, հեռուստատեսությունում կամ ձայնագրման ստուդիաներում ստեղծագործական և տեխնիկական գործընթաց է, ինչը թույլ է տալիս միավորել աղբյուրի ձայնագրության անհատական բեկորները `ձեռք բերելու մեկ, կոմպոզիցիապես ամբողջական կտոր [1]: Հեռուստատեսությամբ տեսագրությունների նմանատիպ մշակումը կոչվում է «վիդեո խմբագրում» բառը, այնուամենայնիվ, լրատվամիջոցների բոլոր ոլորտներում ընդհանուր առմամբ ընդունվում է կարճաժամկետ խմբագրում (սովորաբար մոնտաժ): Խմբագրումը կինեմատիկական լեզվի էական մասն է, որն ի վիճակի է պատմական արտահայտիչություն և հասկանալիություն հաղորդել նվազագույն միջոցներով:

Videoանկացած վիդեո հաջորդականության տեղադրումը ենթակա է որոշակի օրենքների, որոնք մշակվել են կինոյի և հեռուստատեսության արտադրության զարգացման տարիների ընթացքում: Այս օրենքներից ոմանք համարվում են ամենապարզը, բայց դրանց խախտումը հանգեցնում է էկրանին կատարվածի աղավաղված ընկալման և հեռուստադիտողի կողմից կողմնորոշման կորստի: Օրինակ, շրջանակներ հավաքելիս, որոնցում շարժվում են նույն նիշերը կամ տրանսպորտային միջոցները, սոսնձումից առաջ և հետո դրանց շարժման ուղղությունը պետք է համընկնի [22]: Տեղադրման շրջանակները, որոնցում օբյեկտը նկարվում է հակառակ կողմից և շարժվում է հակառակ ուղղությամբ, չեն կարող օգտագործվել: Հակառակ դեպքում, հեռուստադիտողը կարող է տպավորություն ստանալ, որ գործողությունները տեղի են ունենում տարբեր հանգամանքներում [23]: Նույն սկզբունքը կիրառվում է նկարահանման լուսավորության ուղղությամբ, որը պետք է մոտավորապես համընկնի նույն տեսարանի հարակից շրջանակներում: Այս առումով, հրաձգության կետի ցանկացած փոփոխություն պետք է հիմնավորված լինի ոչ միայն շրջանակների կազմի նկատառումներով, այլև պատմվածքի տրամաբանությանը համապատասխանության միջոցով:

Տեսանյութերի խմբագիրը, որպես կանոն, ներառում է վիդեո հետ աշխատելու համար խմբագրման լուծումների թերթիկ: Այս պարագայում սա հայտում կատարված բոլոր պարամետրերի և փոփոխությունների ընդհանուրությունն է, որոնք ձայնագրվում են նախագծի առանձին ֆայլում: Խմբագրման լուծումների ցանկը պահպանում է խմբագրման ընթացքում օգտագործված բոլոր մեդիա ֆայլերի ցուցակը, պատրաստի հոլովակում դրանց նվագարկման հաջորդականության վերաբերյալ տվյալները, խմբագրման շրջանակների մեկնարկի և վերջի կետերը, ինչպես նաև աղբյուրի վիդեո և ձայնային ֆայլերի բոլոր փոփոխությունները: Հետագա տեղադրման համար կարող է բացվել տեղադրման լուծումների պատրաստի թերթ, մինչդեռ նախկինում օգտագործված բոլոր մեդիա ֆայլերը պետք է հասանելի լինեն նախագծում պահպանված ուղիների հղումների միջոցով: Հակառակ դեպքում, հայտը կհաղորդի որոշակի ֆայլ գտնելու անհնարինության մասին: Որոշ ծրագրերում հնարավոր է ուղղակիորեն պահպանել բոլոր աղբյուրի ֆայլերը մի նախագծում, որի դեպքում հարկ չկա անհանգստանալ իրենց տեղերում պահելու մասին, սակայն բոլոր ֆայլերը պատճենելը կարող է պահանջել սկավառակի լրացուցիչ տեղ: